Najniższa krajowa 2023: ile wynosi netto, brutto i na godzinę?

Najniższa krajowa rośnie dynamicznie, napędzana szalejącą inflacją i obietnicami rządu.
Agata Jach - Redaktorka HelloFinance
Tekst

Agata Jach

Agata Jach - Redaktorka HelloFinance
Tekst
Agata Jach
Redaktorka HelloFinance

Zajmuję się tematyką finansową — w prosty, przystępny sposób wyjaśniam meandry polskiego prawa, aby pomóc Ci podjąć przemyślane i korzystne decyzje finansowe.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

22 grudnia, 2023
Redakcja:

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

8 min
Media o nas:
Spis treści:

Prawo i Sprawiedliwość w ramach kampanii wyborczej obiecało Polakom, że do 2023 roku najniższa krajowa wzrośnie do 4 000 zł brutto (3 022 na rękę). Oczywiście wtedy nikt nie przewidywał pandemii koronawirusa, wojny na Ukrainie, ani rosnącej inflacji. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, czy obietnice rządu mogą się ziścić. 

Dlaczego możesz nam zaufać
Informacja o reklamach

Z artykułu dowiesz się także:

  • Czy najniższa krajowa dotyczy tylko umów o pracę.
  • Ile wynosi najniższa krajowa stawka godzinowa w 2022 roku.
  • Jak najniższa krajowa w Polsce wypada na tle płacy minimalnej w pozostałych krajach Europy.
Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

Zobacz też:

Najniższa krajowa w Polsce – podstawowe informacje

Szukasz nowej pracy i zastanawiasz się, od jakiej stawki zacząć negocjacje? Sprawdź, jaka jest minimalna kwota, którą może zaproponować Ci pracodawca. 

Co to jest najniższa krajowa?

Najniższa krajowa to minimalne wynagrodzenie, jakie może zaproponować Ci pracodawca w określonym wymiarze godzin. Przy umowie o pracę najczęściej podaje się wysokość najniższej krajowej w skali miesiąca. Przy umowach cywilnoprawnych podawana jest minimalna stawka godzinowa. 

Najniższa krajowa w Polsce jest ustalana na podstawie ustawy z 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Minimalne wynagrodzenie ogłaszane jest przez rząd na początku roku, w którym ma obowiązywać. 

Coraz częściej pojawiają się jednak głosy, że w 2023 roku minimalne wynagrodzenie będzie rewaloryzowane dwa razy. Ustawa przewiduje takie rozwiązanie, jeśli wskaźnik inflacji będzie wyższy niż 5% – a pod koniec maja wynosił już 13,9%

Może Cię zainteresuje: Chwilówki online - co musisz o nich wiedzieć?

Ile wynosi najniższa krajowa w 2022 roku?

Wysokość najniższej krajowej zależy od rodzaju umowy, którą podpiszesz z pracodawcą. Zobacz, która kwota Cię obowiązuje. 

Umowa o pracę

Najniższa krajowa pensja przy umowie o pracę wynosi:

  • 3 010 zł brutto (czyli 2 363 zł netto) –jeśli pracujesz na pełny etat.

  • 1 505 zł brutto (czyli 1 181 zł netto) –jeśli pracujesz na ½ etatu.

  • 2 257,50 zł brutto (czyli 1 772 zł netto) – jeśli pracujesz na ¾ etatu.

  • 752 zł brutto (czyli 590 zł netto) –jeśli pracujesz na ¼ etatu.  

Podane kwoty uwzględniają:

  • Obciążenia podatkowe – PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych).

  • Obciążenia składkowe – składkę zdrowotną i świadczenia społeczne ZUS.

Do końca 2016 roku pracodawca miał prawo obniżyć Twoje wynagrodzenie do 80% płacy minimalnej – jeżeli zatrudnienie trwało krócej niż rok. Co ważne, przepisy te już nie obowiązują, dlatego masz pełne prawo zarabiać przynajmniej najniższą krajową już od pierwszego dnia swojej pracy. 

Podane wyżej kwoty dotyczą większości branż. Wyjątkiem są niektóre zawody specjalistyczne (część zawodów administracji publicznej, lekarze rezydenci), w których minimalne wynagrodzenie jest ustalane na wyższym poziomie. 

Umowa zlecenie

Jeszcze do niedawna minimalna stawka w umowach cywilnoprawnych nie była regulowana ustawowo. Zmieniło się to z chwilą przyjęcia ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Wyznacza ona minimalną stawkę godzinową, która obowiązuje dla:

  • umowy zlecenie,

  • umów o świadczeniu usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu (np. osób samozatrudnionych).

Najniższa stawka godzinowa, jaką możesz otrzymać na umowie zleceniu, wynosi 19,70 brutto (czyli 14,47 zł netto). Organy kontrolne mają prawo sprawdzić, czy Twój pracodawca płaci Ci przynajmniej najniższą krajową stawkę godzinową. Dlatego umowa zlecenie zobowiązuje Cię do prowadzenia ewidencji przepracowanych godzin.

Sprawdź, ile zarobisz na pracy zdalnej bez doświadczenia.

Umowa o dzieło

Jeśli pracujesz na umowie o dzieło, nie mam dla Ciebie najlepszych informacji. Na tego typu kontrakcie nie obowiązuje coś takiego jak najniższa krajowa. Wynika to ze specyfiki umowy o dzieło – polega ona na wytworzeniu unikatowego wytworu na warunkach, na które przystaną obie strony. 

Chodzi więc o końcowy efekt Twojej pracy – i to efekt pracy jest wyceniany w umowie o dzieło. To, ile czasu spędzisz, tworząc „dzieło”, zależy tylko od Ciebie.

Umowa o dzieło jest często wybierana przez osoby o wolnych zawodach – artystów, copywriterów, redaktorów, tłumaczy, specjalistów IT. W ich przypadku stawka godzinowa jest najczęściej wyższa od minimalnego wynagrodzenia.

Dowiedz się więcej o pracy dla studenta: stawki, umowa, gdzie jej szukać.

Na rynku pracy zdarzają się też niestety patologie – gdy umowa o dzieło proponowana jest osobie bez doświadczenia, której stawka godzinowa jest bardzo niska. Jeśli to Twój przypadek, pamiętaj, że umowa o dzieło nie jest zamiennikiem umowy zlecenia – i jeśli tylko możesz, wybierz to drugie. 

Zobacz też: Umowa B2B – co to jest, jakie są korzyści i na co uważać?

Najniższa krajowa a Polski Ład

Polski Ład to program społeczno-gospodarczy, wprowadzony przez rząd Prawa i Sprawiedliwości w styczniu 2022 roku. W założeniu miał on zmniejszyć nierówności społeczne i pomóc w walce z ekonomicznymi konsekwencjami koronawirusa. Polski Ład to rozwiązanie zdecydowanie korzystne dla osób zarabiających najniższą krajową. 

Kwota wolna od podatku

Polski Ład podwyższył kwotę wolną od podatku do 30 000 zł (z wcześniejszych 8 000 zł). W związku z tym osoby otrzymujące najniższe wynagrodzenie w ogóle nie zapłacą podatku dochodowego.

Może Cię zainteresujePożyczki bez BIK: co musisz o nich wiedzieć? [Ranking]

Składka zdrowotna

Polski Ład wprowadził też zmiany w naliczaniu składki zdrowotnej. Wcześniej wysokość składki była niezależna od dochodów – i naliczano ją na podstawie średniej krajowej w sektorze przedsiębiorstw. 

Jeśli chcesz zobaczyć, czym jest średnia krajowa w sektorze przedsiębiorstw i ile wynosi, zajrzyj do artykułu: Średnia krajowa w Polsce: ile wynosi netto i brutto?

Polski Ład zmienia ten system i wprowadza zasadę, że im mniej zarabiasz, tym niższą składkę zdrowotną płacisz. Jest to zdecydowanie dobra wiadomość dla osób zarabiających najniższą krajową. Mniej ucieszy przedsiębiorców, których składki mogą zdecydowanie wzrosnąć.

Zobacz też: Inflacja w Polsce – ile wynosi i jak sobie radzić z jej skutkami?

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

Jak zmieniała się najniższa krajowa?

W ostatnich latach najniższa krajowa dynamicznie rośnie. Szczegóły możesz prześledzić w poniższej tabelce. Kwoty robią wrażenie – jeszcze w 2003 roku płaca minimalna wynosiła 800 zł brutto!

Rok

Najniższa krajowa brutto

2012

1500 zł  

2013

1600 zł

2014

1680 zł 

2015

1750 zł 

2016

1850 zł

2017

2000 zł

2018

2100 zł

2019

2250 zł

2020

2600 zł 

2021

2800 zł

2022

3010 zł

Dane pochodzą z zestawienia przygotowanego przez ZUS.

Płaca minimalna wzrosła w ciągu ostatnich 10 lat ponad dwukrotnie. Pokazuje to wzrost poziomu życia w Polsce. Warto jednak pamiętać, że o wzroście realnych zarobków nie decyduje tylko płaca – ale też wysokość inflacji. Jeśli inflacja rośnie bardziej dynamicznie niż płace (a tak dzieje się teraz), to choć nominalnie zarabiasz więcej, realnie Twoje dochody maleją. 

Zobacz też: Zasiłek dla bezrobotnych. Ile wynosi? Komu przysługuje?

Najniższa krajowa w krajach Europy

Jeśli bierzesz pod uwagę wyjazd do pracy za granicę, albo po prostu ciekawi Cię jak płaca minimalna w Polsce wygląda na tle innych krajów – sprawdź, ile wynosi najniższa krajowa w wybranych państwach. Dane pochodzą z badań Eurostatu.

Kraj 

Miesięczna płaca minimalna brutto

Luksemburg

2 257 euro (ok. 10 322,42 zł)

Holandia

1 725 euro (ok. 7 894,01 zł)

Niemcy

1 621 euro (ok. 7 417,31 zł)

Hiszpania

1 126 euro (ok. 5 150,69 zł)

Litwa

730 euro (ok. 3 341,22 zł)

Bułgaria

332 euro (ok. 1 519,34 zł)

Eurostat pod względem minimalnych zarobków dzieli państwa na 3 grupy:

  • Z najniższą krajową, która przekracza 1 500 euro – należą tu m.in. Niemcy, Holandia i Luksemburg.

  • Z najniższą krajową w przedziale między 1 000 a 1 500 euro – tyle wynoszą minimalne zarobki m.in. w Hiszpanii i Słowenii.

  • Z minimalną płacą poniżej 1 000 euro – tutaj znajduje się m.in. Polska (polska najniższa krajowa w przeliczeniu na euro to 655 euro), Litwa czy Bułgaria. 

Choć minimalne zarobki w Polsce szybko rosną, wciąż daleko nam do wysoko rozwiniętych krajów Europy, gdzie najnisza krajowa jest nawet 3–krotnie wyższa niż u nas.

SprawdźKredyt gotówkowy: w którym banku warto?

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

Podsumowanie: najniższa krajowa w pigułce

Ustalana przez państwo najniższa krajowa to bufor bezpieczeństwa dla tych, którzy zarabiają najmniej i gwarancja, że ich poziom życia nie spadnie poniżej określonego standardu. Co warto o niej wiedzieć?

  • Najniższa krajowa w 2022 roku wynosi w Polsce 3 010 zł brutto (czyli 2 363 zł netto). Jest to kwota dla umowy o pracę w pełnym wymiarze godzin.
  • Najniższa krajowa stawka godzinowa to obecnie 19,70 zł brutto (czyli 14,47 zł netto). Dotyczy ona umowy zlecenia.
  • Najniższa krajowa nie obowiązuje dla umowy o dzieło.
  • Choć najniższa krajowa w Polsce rośnie bardzo dynamicznie, na tle Europy wciąż wypadamy blado. Eurostat umieszcza nas wśród krajów o minimalnych zarobkach na najniższym poziomie.

Dzięki za przeczytanie mojego artykułu! Jeśli coś wciąż jest dla Ciebie niejasne – zapraszam do zadawania pytań w komentarzach!

A może ktoś Cię ubiegł i zadał już pytanie, które przyszło Ci do głowy? 

FAQ

Ile wynosi najniższa krajowa w 2022 roku do 26. roku życia?

Osoby, które nie ukończyły jeszcze 26 lat, mogą liczyć na PIT dla młodych. Jest to ulga dla osób, które dopiero wchodzą na rynek pracy i polega na zwolnieniu z podatku dochodowego (jeśli nie przekroczyły progu dochodów 85 528 zł brutto rocznie). Zwrot podatku dochodowego otrzymuje się w skali rocznej – realna miesięczna płaca minimalna osób poniżej 26 lat jest więc taka sama, jak dla wszystkich innych i wynosi 3010 zł brutto.

Czy komornik może zająć mi pensję, jeśli zarabiam najniższą krajową?

Nie, zgodnie z prawem najniższa krajowa jest wolna od zajęć komorniczych. Według przepisów komornik musi więc zostawić przynajmniej kwotę minimalnego dochodu – w Twoim przypadku będzie to całość wypłaty.

Czy można ściągać alimenty z pensji, jeśli to najniższa krajowa?

Tak, alimenty mogą zostać pobrane z konta, nawet jeśli zarabiasz najniższą krajową.

Agata Jach - Redaktorka HelloFinance

Redaktorka HelloFinance

Agata Jach

Zajmuję się tematyką finansową — w prosty, przystępny sposób wyjaśniam meandry polskiego prawa, aby pomóc Ci podjąć przemyślane i korzystne decyzje finansowe.

Oszczędzaj czas i pieniądze z Hello Finance

Poznaj sprawdzone sposoby na finanse osobiste

Zobacz inne treści
Podobne artykuły
Praca dla nieletnich: 17 pomysłów + od ilu lat można pracować

lip 29

Praca dla nieletnich: 17 pomysłów + od ilu lat można pracować?

Praca dla nieletnich to wolność i niezależność. Sprawdź, od ilu lat można zarabiać i jak zacząć.

Uczciwa praca chałupnicza w domu w 2023 (oferty pracy z dowozem i bez)

lip 28

Uczciwa praca chałupnicza w domu 2023 [oferty pracy, porady]

Sprawdź, na czym polega praca chałupnicza i chałupnictwo z dowozem do domu. Uczciwa praca chałupnicza: co to znaczy i jak znaleźć najlepsze oferty?

Praca zdalna bez doświadczenia: 9 pomysłów + poradnik

lip 29

Praca zdalna bez doświadczenia: 9 pomysłów + poradnik

Praca zdalna bez doświadczenia to pomysł dla tych, którzy chcą dodatkowo zarobić, zaczynają lub zmieniają swoją karierę zawodową.