Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne NFZ: kto może z niego skorzystać i ile wynosi składka?

Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne to deska ratunku dla tych, którzy z jakiegoś powodu nie „łapią się” na ubezpieczenie obowiązkowe w ZUS-ie. Tylko czy to się opłaca?
Agata Jach - Redaktorka HelloFinance
Tekst

Agata Jach

Agata Jach - Redaktorka HelloFinance
Tekst
Agata Jach
Redaktorka HelloFinance

Zajmuję się tematyką finansową — w prosty, przystępny sposób wyjaśniam meandry polskiego prawa, aby pomóc Ci podjąć przemyślane i korzystne decyzje finansowe.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

22 grudnia, 2023
9 min
Media o nas:
Spis treści:

Z założenia ubezpieczenie zdrowotne ZUS jest powszechne, co oznacza, że powinni być nim objęci wszyscy Polacy. W praktyce ponad 2 miliony osób w naszym kraju pozostaje poza systemem opieki zdrowotnej. 

Dlaczego możesz nam zaufać
Informacja o reklamach

Jeśli jesteś w tej grupie, może zainteresować Cię dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Co to jest dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne?
  • Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne – co zyskujesz?
  • Ubezpieczenie dobrowolne NFZ – kto może skorzystać?
  • Ile kosztuje dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne?
  • Jak wykupić dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne?
  • Jak zrezygnować z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego?
Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

Zobacz też:

Co to jest dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne?

Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne to umowa, którą podpisujesz z właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania oddziałem Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ-u). Dokument uprawnia Cię do korzystania ze świadczeń państwowej opieki zdrowotnej na terenie Polski. 

Ubezpieczenie dobrowolne to rozwiązanie dla osób, które nie podlegają pod ubezpieczenie obowiązkowe ZUS, a chcą korzystać z państwowej służby zdrowia. 

Ważne: Aby wykupić dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w ZUS-ie, musisz mieszkać w Polsce. Polacy mieszkający i pracujący za granicą mogą uzyskać ubezpieczenie w kraju docelowym. Co więcej, mogą tam również ubezpieczyć rodzinę. 

Jak sprawdzić, czy masz ubezpieczenie zdrowotne?

Jeśli nie masz pewności, czy przysługuje Ci ubezpieczenie zdrowotne (albo chcesz sprawdzić, czy Twoje składki faktycznie są odnotowywane w systemie), możesz skontrolować to na jednym z poniższych portali:

  • eWUŚ – czyli w systemie Elektronicznej Weryfikacji Uprawnień. Wystarczy, że zalogujesz się do systemu, a otrzymasz informacje o statusie swojego ubezpieczenia. 
  • Internetowe Konto Pacjenta (IKP) – zaloguj się do portalu (np. przez Profil Zaufany), wejdź w „Moje konto”, a następnie przejdź do sekcji: „Twoje ubezpieczenie zdrowotne”. Znajdziesz tam informacje o statusie swojego ubezpieczenia, a także podsumowanie składek zdrowotnych za bieżący rok. 
  • Platforma Usług Elektronicznych (PUE) – to internetowa platforma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS-u). Informacje o statusie swojego ubezpieczenia znajdziesz w zakładce „Ubezpieczony”. 

Jeśli nie masz profilu na żadnym z powyższych portali i nie chcesz go zakładać, możesz sprawdzić status swojego ubezpieczenia zdrowotnego w dowolnej placówce publicznej służby zdrowia. 

Wystarczy, że podasz numer pesel i potwierdzisz go dokumentem tożsamości (dowodem osobistym, paszportem, albo legitymacją studencką, lub uczniowską). 

Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne – co zyskujesz?

Wykupienie ubezpieczenia dobrowolnego w NFZ uprawnia Cię do korzystania ze wszystkich świadczeń państwowej opieki zdrowotnej. Jak podaje ZUS, są to:

  • opieka lekarska
  • zabiegi ambulatoryjne
  • pobyt w szpitalu
  • rehabilitacje
  • refundacja recept
  • refundacja niektórych środków lekarskich

UWAGA! Ubezpieczenie zdrowotne (zarówno dobrowolne, jak i obowiązkowe) nie uprawnia Cię do zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Aby mieć do nich prawo w wypadku niezdolności do pracy, musisz co miesiąc opłacać składkę na ubezpieczenie chorobowe. 

Brak ubezpieczenia zdrowotnego – konsekwencje

Koszty dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego nie są niskie (o tym zaraz), część osób może więc rozważać życie bez ubezpieczenia, albo zastąpienie go ubezpieczeniem prywatnym. Mówiąc wprost: nie jest to dobry pomysł. 

Prywatne ubezpieczenie zdrowotne stanowi wygodne rozszerzenie ubezpieczenia z NFZ-u nie jest jednak jego zamiennikiem. Jeśli złamiesz nogę, albo zachorujesz przewlekle, potrzebna Ci będzie diagnostyka, lub zabieg, jakiego nie świadczy dana placówka prywatna – i tak trafisz więc do NFZ. 

A jeśli nie masz ubezpieczenia, to zapłacisz – i to dużo.

Ceny w poszczególnych placówkach różnią się od siebie – aby je sprawdzić, wpisz w wyszukiwarkę frazę „cennik usług medycznych dla osób nieubezpieczonych” + nazwę placówki. 

Poniżej znajdziesz cennik wybranych usług medycznych w szpitalu MSWiA w Warszawie:

Usługa

Cena 

Specjalistyczna konsultacja lekarska

250 zł

Konsultacja profesorska

400 zł

Hospitalizacja w standardowym pokoju wieloosobowym (cena za dobę)

240 zł

Hemodializa

935 zł

Leczenie nietypowego zapalenia płuc

4 774 zł 

Leczenie lekkiego zatrucia

2 785 zł 

Wspomaganie serca lub płuc – ECMO

44 850 zł 

Endoproteza stawu ramiennego (bez kosztu implantu)

8 300 zł 

Cięcie cesarskie + opieka nad zdrowym noworodkiem

10 000 zł 

WAŻNE: Jeśli trafisz do placówki medycznej jako nagły przypadek bez ubezpieczenia zdrowotnego, pomoc i tak zostanie Ci udzielona – ale wystawiony zostanie Ci rachunek. Jeśli chcesz umówić się na wizytę planowaną (np. do specjalisty) – musisz zapłacić z góry. 

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

Ubezpieczenie dobrowolne NFZ – dla kogo?

Możesz wykupić ubezpieczenie dobrowolne w NFZ, jeśli:

  • Mieszkasz na terenie Polski.
  • Nie przysługuje Ci ubezpieczenie zdrowotne z żadnego innego tytułu. 
  • Nie masz ubezpieczenia w żadnym innym kraju Unii Europejskiej ani kraju z obszaru Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA). 

Sprawdź, kto jest objęty obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, zajrzyj do artykułu: Ubezpieczenie zdrowotne ZUS: dla kogo + koszt składki.

W praktyce dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne to rozwiązanie dla osób, które:

  • Są zatrudnione na podstawie umowy o dzieło – i nie mają żadnego innego tytułu do ubezpieczenia (np. ubezpieczenie przez małżonka lub członka rodziny). 
  • Aktywnie poszukują pracy – i nie chcą rejestrować się w urzędzie jako bezrobotni. 
  • Nie mają polskiego obywatelstwa – dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne to rozwiązanie dla cudzoziemców, zamieszkałych na terenie Polski, którzy dopiero poszukują pracy (i nie mają ubezpieczenia w żadnym kraju UE ani EFTA). Po uzyskaniu zatrudnienia w większości przypadków (nie licząc umowy o dzieło) składki zdrowotne ma obowiązek opłacać pracodawca. 

Ile kosztuje dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne?

Na koszt dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego składają się:

  • Wysokość składki zdrowotnej – którą musisz opłacać co miesiąc. 
  • Opłata dodatkowa – jej wysokość zależy od tego, ile wynosi Twoja przerwa w ubezpieczeniu zdrowotnym. Opłata jest jednorazowa.

Sprawdź, jak wybrać najlepsze ubezpieczenie turystyczne!

Ile wynosi składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w 2022 roku?

Składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne liczona jest analogicznie do składki obowiązkowej – stanowi 9% podstawy wymiaru składki. To sformułowanie brzmi bardzo tajemniczo, rozszyfrujmy je więc krok po kroku:

  • Podstawa wymiaru składki zdrowotnej – to kwota deklarowanego miesięcznego dochodu, pomniejszona o składki społeczne, odprowadzane do ZUS-u. 
  • Podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne – liczona jest od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, które zgodnie z danymi GUS-u wynosi obecnie 6 566,15 zł brutto. 
  • Składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne – wynosi 9% z 6 566,15 = 590,95 zł.

Zobacz teżŚrednia krajowa w Polsce. Ile wynosi netto i brutto?

Dobrowolna składka zdrowotna płacona jest co miesiąc, poczynając od momentu podpisania umowy z NFZ-em. Nie jest to jednak jedyna opłata, którą musisz ponieść, jeśli chcesz ubezpieczyć się dobrowolnie. Pozostaje jeszcze…

Opłata za przerwę w ubezpieczeniu zdrowotnym

Opłata jest jednorazowa, a jej wysokość zależy od tego, ile wynosiła przerwa w Twoim ubezpieczeniu zdrowotnym. Jeśli nie masz ubezpieczenia od dawna – opłata może być dotkliwa. 

Jak podaje NFZ, opłata za brak ciągłości ubezpieczenia zdrowotnego wynosi:

  • 1 313,20 zł – czyli 20% podstawy wymiaru składki – jeśli nie masz ubezpieczenia od 3 miesięcy do roku. Kwotę płacisz w całości. 
  • 3 283,10 zł – czyli 50% podstawy wymiaru składki – jeśli nie masz ubezpieczenia od roku do 2 lat. Kwotę możesz rozłożyć na 3 raty.
  • 9 849,20 zł – czyli 150% podstawy wymiaru składki – jeśli nie masz ubezpieczenia od 5 do 10 lat. Kwotę możesz rozłożyć na 9 rat.
  • 13 132,30 zł – czyli 200% podstawy wymiaru składki. Kwotę możesz rozłożyć na 12 rat. 

Opłaty dodatkowej nie ponoszą:

  • Wolontariusze – którzy płacą niższą składkę zdrowotną w wysokości 270,90/miesiąc.
  • Studenci spoza UE i krajów EFTA (ubezpieczenie studentów z krajów UE i EFTA obowiązuje również w Polsce).
  • Zakonnicy i duchowni z zagranicy.
  • Cudzoziemcy, którzy odbywają kurs języka polskiego.
  • Marynarze – po okazaniu książeczki żeglarskiej. 

Jeśli chcesz rozłożyć na raty opłatę za przerwę w ubezpieczeniu zdrowotnym, musisz wypełnić wniosek i podać powód – rozłożenie na raty jest możliwe tylko w uzasadnionych przypadkach.

Jak wykupić dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne krok po kroku?

Wykupienie dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego wymaga dużo cierpliwości. Musisz odwiedzić dwa urzędy odpowiedzialne za wydawanie świadczeń:

  • NFZ – z którym podpisujesz umowę o świadczeniu usług medycznych.
  • ZUS – który potwierdzi Twoje prawo do świadczeń.

Jest też dobra wiadomość – wniosek możesz złożyć online (np. przez portal ePUAP). 

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

Jak się do tego zabrać?

1. Przygotuj konieczne dokumenty.

  • Dowód tożsamości – dowód osobisty lub paszport.
  • Wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym+ oświadczenie o braku prawa do ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu. 
  • Druk dla ZUS-u – dla ubezpieczenia indywidualnego, jeśli zgłaszasz do ubezpieczenia członków rodziny wypełnij druk ZUS ZCNA.
  • Potwierdzenie wniesienia opłaty dodatkowej – na przykład za przerwę w ubezpieczeniu. 
  • Dokument potwierdzający ostatni okres ubezpieczenia – jaki dokładnie dokument przygotować, dowiesz się ze strony NFZ–u

2. Złóż wypełnione dokumenty w oddziale NFZ.

Wybierz oddział właściwy dla swojego miejsca zamieszkania. 

Dokumenty możesz:

  • Złożyć osobiście w oddziale. 
  • Przesłać pocztą.
  • Przesłać mailem.
  • Złożyć za pomocą platformy ePUAP. 

3. Podpisz umowę z NFZ-em.

Po otrzymaniu umowy od Narodowego Funduszu Zdrowia podpisz ją i odeślij. 

4. Złóż dokumenty w ZUS-ie.

Gdy masz już podpisaną umowę z NFZ-em, czas na wycieczkę do ZUS-u. Znajdź oddział właściwy dla swojego miejsca zamieszkania i przedstaw wypełniony druk.

Zobacz też: Ubezpieczenie NNW - dziecka, indywidualne, samochodu. Czy warto?

Jak zrezygnować z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego?

Jeśli znajdziesz pracę, która uprawnia Cię do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego lub nabędziesz w inny sposób tytuł do tego świadczenia – Twoje ubezpieczenie dobrowolne wygaśnie. 

Możesz też rozwiązać z Funduszem umowę o dobrowolnym ubezpieczeniu zdrowotnym, nie podając przyczyny. W tym celu napisz wniosek do właściwego oddziału NFZ-u. 

Umowa o dobrowolnym ubezpieczeniu wygaśnie automatycznie, jeśli przestaniesz płacić składki. Ubezpieczenie wygasa 30 dni po ostatniej wpłacie. 

Podsumowanie

Przed wykupieniem świadczenia, zastanów się, czy nie masz żadnej innej opcji na uzyskanie prawa do świadczeń (ubezpieczenie przez członka rodziny, uzyskanie statusu bezrobotnego, status studenta). 

  • Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne to bardzo duży koszt, więc jeśli tylko da się go uniknąć – warto to zrobić. 
  • Jeśli nie masz żadnej innej opcji na uzyskanie świadczenia, warto rozważyć ubezpieczenie dobrowolne. Choć koszt wydaje się bardzo wysoki, chroni Cię przed dużo wyższymi wydatkami przy konieczności leczenia szpitalnego lub operacji. A takich zdarzeń przewidzieć nie sposób. 

Dzięki za przeczytanie mojego artykułu! Czy zdecydujesz się na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne? A może masz już za sobą takie doświadczenie i możesz coś doradzić naszym Czytelnikom? Jeśli tak – koniecznie podziel się tym w komentarzu!

FAQ – o co pytali inni?

1. Jak długo obowiązuje ubezpieczenie zdrowotne po ustaniu zatrudnienia?

Prawo do opieki zdrowotnej masz przez 30 dni od momentu ustania zatrudnienia. Dotyczy to zarówno rozwiązania umowy o pracę, jak i umowy zlecenia oraz po zamknięciu działalności gospodarczej. 

2. Czy do ubezpieczenia dobrowolnego mogę zgłosić członków rodziny?

Jak najbardziej – jeśli opłacasz dobrowolne składki zdrowotne, możesz zgłosić do ubezpieczenia także swoich bliskich. Możesz objąć ubezpieczeniem: uczące się dziecko (do 26. roku życia), dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności, małżonka lub wstępnego (rodzice i dziadkowie). 

3. Czy można mieć dwa ubezpieczenia zdrowotne?

Podstawowe ubezpieczenie z NFZ-u możesz uzupełnić o ubezpieczenie prywatne i zyskać w ten sposób dostęp do prywatnej opieki specjalistycznej, badań laboratoryjnych i innych wybranych usług. 

Nie możesz mieć jednak dwóch ubezpieczeń w państwowej służbie zdrowia – przed wpisaniem Cię na listę ubezpieczonych pracownicy Funduszu sprawdzają, czy nie masz innego tytułu do świadczeń. 

4. Czy istnieje ubezpieczenie zdrowotne ZUS dla niepracujących?

Jeśli nie pracujesz, a chcesz korzystać z państwowej służby zdrowia, masz dwie opcje. Możesz zarejestrować się w Urzędzie Pracy i w ten sposób zyskać tytuł do ubezpieczenia jako osoba bezrobotna, albo zdecydować się na ubezpieczenie dobrowolne – ale wtedy składki musisz opłacać samodzielnie. 

5. Ile wynosi składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne dla cudzoziemców?

Dla studentów i duchownych spoza strefy UE i EFTA, składka na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne wynosi 55,80/miesiąc. Dla wszystkich pozostałych cudzoziemców spoza UE i EFTA – 590,95zł/miesiąc. 

Nie dotyczy to uchodźców z Ukrainy, którzy wjechali do Polski po 24 lutego 2022 roku – na mocy rządowej specustawy zostali oni objęci podstawowym ubezpieczeniem zdrowotnym.

Agata Jach - Redaktorka HelloFinance

Redaktorka HelloFinance

Agata Jach

Zajmuję się tematyką finansową — w prosty, przystępny sposób wyjaśniam meandry polskiego prawa, aby pomóc Ci podjąć przemyślane i korzystne decyzje finansowe.

Oszczędzaj czas i pieniądze z Hello Finance

Poznaj sprawdzone sposoby na finanse osobiste

Zobacz inne treści
Podobne artykuły
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne – ile kosztuje i co obejmuje?

wrz 09

Prywatne ubezpieczenie zdrowotne – ile kosztuje i co obejmuje?

Prywatne ubezpieczenie zdrowotne pozwala dostać się bez kolejek do lekarza specjalisty. Oferty polis zdrowotnych zaczynają się od 43 zł miesięcznie.

Ubezpieczenie AC – co to, co obejmuje + przegląd ofert 2023

maj 30

Ubezpieczenie AC – co to, co obejmuje + przegląd ofert 2023

„Mądry Polak po szkodzie” – brzmi znane porzekadło. Sztuką jest jednak być mądrym i przed szkodą, czyli właściwie się zabezpieczyć.

Jak sprawdzić ubezpieczenie auta online – UFG, CEPiK

sty 11

Jak i gdzie sprawdzić ubezpieczenie auta [online + za darmo]

Zobacz, jak szybko sprawdzić, czy samochód jest ubezpieczony i jakich danych potrzebujesz, żeby to zrobić. Jak sprawdzić OC sprawcy wypadku?